گرچه علائمی مانند کمبود انرژی یا ازدست‌دادن علاقه به زندگی وجود دارد که می‌توان با آن‌ها افسردگی را شناسایی کرد، اما مشخص نیست که وقتی فردی افسرده می‌شود، در مغز او چه اتفاقی می‌افتد. اخیرا محققان شبکه مغزی خاصی را در افراد مبتلا به افسردگی شناسایی کرده‌اند که بسیار بزرگ‌تر از افراد سالم است. این امر می‌تواند به شناسایی و درمان این بیماری کمک کند.

با تجزیه و تحلیل مغز افراد مبتلا به افسردگی طی یک دوره زمانی طولانی ، محققان به منظر جدیدی در زمینه‌ی ریشه و زیربنای عصبی اختلال سلامت روان دست یافتند و اهداف بالقوه ای برای درمان مفید و موثر یافتند.

افسردگی فرایندی چند بخشی

چارلز لینچ، دانشیار علوم اعصاب و یکی از همکاران این مطالعه تفسیر جدیدی از افسردگی دارد،او می‌گوید: افسردگی یک وضعیت چند بخشی است،به این معنی که علائم آن به مرور زمان به‌وجود می‌آیند و از بین می‌روند. با این حال، در اکثر مطالعات تصویربرداری از مغز تا به امروز،اسکن مغزی را در یک لحظه‌ی زمانی انجام می‌دهند.

چندین سال پیش کانر لیستون و چند نفر از همکاران این مطالعه استدلال کردند که مطالعه مکرر یک فرد مبتلا به افسردگی به ما کمک می‌کند تا بفهمیم چه سیگنال ها و فرایندهای مغزی، احوال و خلق و خو آنها را کنترل می‌کند.

بزرگ شدن ۷۳ درصدی نواحی از مغز افسرده‌ها

در تحقیقات جدید منتشر شده در مجله Nature که به مطالعه مغز ۱۴۱ فرد مبتلا به افسردگی حاد پرداخته و آنها را با اسکن های ۳۷ فرد سالم مقایسه کرده است.در این مطالعه که با استفاده از تکنیک های تصویربرداری پیشرفته عصبی صورت گرفته ، محققان به بزرگ شدن غیرمنتظره نواحی از مغز پی بردند که در مجموع به عنوان "شبکه برجسته قدامی مغز" در افرادی که از افسردگی رنج می بردند، شناخته می شود.

در واقع، این منطقه که تصور می‌شود در شناسایی و فیلتر کردن محرک‌های خارجی نقش دارد، به طور متوسط ​​در افراد مبتلا به افسردگی تقریباً دو برابر بزرگ‌تر از افراد بدون افسردگی بود. به نظر می رسد که این تفاوت در طول زمان، بدون توجه به نوسانات خلقی و علائم، ثابت است و می تواند قبل از شروع علائم افسردگی در دوران نوجوانی در کودکان تشخیص داده شود.

پس چرا این ناحیه مغز ممکن است خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهد؟ دانشمندان این مطالعه گفتند: «مقدار محدودی از فضا در قشر (خارجی ترین سطح مغز) وجود دارد. تصور می‌شود میزان فضایی که به یک ناحیه یا شبکه خاص در قشر مغز تخصیص داده می‌شود تا حدودی به استفاده یا اهمیت آن مرتبط است. با توجه به این واقعیت که  این شبکه برجسته در تعیین اهمیت رویدادهای مختلف نقش دارد، گسترش آن می تواند ما را به تمرکز بر اطلاعات منفی تر در محیط اطرافمان سوق دهد.

چه عواملی اندازه شبکه برجسته ما را کنترل می کنند؟

درست است که توپولوژی شبکه عملکردی مغز (اندازه، شکل، مکان‌های فضایی ) تا حدی توسط اطلاعات ژنتیکی ذاتی کنترل می‌شود، اما همچنین تحت تاثیر فرآیندهای محیطی و تجربیات ما نیز می‌باشد. برخی از مقاله‌ها نشان می‌دهند که این گسترش شبکه برجسته در کودکان سالمی وجود دارد که در نوجوانی افسرده می‌شوند، یعنی این برجستگی هم تحت تاثیر ژنتیک و هم تحت تاثیر عوامل محیطی و شرایط زندگی می‌باشد.

دانستن اینکه یک فرد دارای شبکه برجسته ای گسترده است و ممکن است در معرض خطر افسرده شدن باشد، می تواند اطلاعات مفیدی باشد و ممکن است انگیزه تلاش برای جلوگیری از افسردگی باشد. با بهبود درک ما از زمینه های عصبی این اختلالات، تیم تحقیقاتی امیدوار است راه های جدیدی را برای درمان و تشخیص های آینده باز کند.

منبع: newsweek
مترجم: یکتا امیری _ خبرنگار تحریریه جوان قدس